بازار طلا امروز 8 مهر در امتداد حرکت دلار، روز خود را با رنگ سبز آغاز کرد. هر گرم طلای ۱۸ عیار با عبور از مرز ۱۰.۵ میلیون تومان در سطح ۱۰,۵۰۹,۰۲۶ تومان قرار گرفت و به این ترتیب بالاترین نرخ روزهای اخیر را به ثبت رساند. هم‌زمان، هر مثقال طلا نیز به ۴۵,۵۲۳,۰۰۰ تومان رسید و بار دیگر پیوند محکم میان رشد دلار و افزایش قیمت طلا در داخل را به نمایش گذاشت.
این در حالی است که اونس جهانی اگرچه با افت جزئی به ۳,۸۱۵ دلار عقب نشست، اما همچنان در سطوح تاریخی بالای ۳۸۰۰ دلار باقی مانده و فضای روانی صعودی بازار را تغذیه می‌کند. معامله‌گران می‌گویند دلیل اصلی رشد امروز نه افت‌وخیز کوتاه‌مدت اونس، بلکه ایستادگی دلار روی ۱۱۳ هزار تومان بوده است؛ عاملی که موج تازه‌ای از تقاضا را به سمت طلا و سکه داخلی هدایت کرد.
روند صعودی طلا در بازار داخلی امروز بر دو پایه اصلی استوار بود: دلار آزاد در سطح ۱۱۳ هزار تومان و اونس جهانی در محدوده تاریخی بالای ۳۸۰۰ دلار. این دو محرک در کنار هم، فضای انتظاری بازار را شکل داده‌اند و به رشد قیمت‌ها در تمام قطعات طلا و سکه دامن زده‌اند.
دلار امروز توانست دوباره خود را به سقف ۱۱۳ هزار تومان برساند و همین سیگنال کافی بود تا معامله‌گران بازار طلا مطمئن شوند سطح حمایتی جدیدی شکل گرفته است. از سوی دیگر، اونس جهانی اگرچه امروز اندکی افت کرد و به ۳۸۱۵ دلار رسید، اما قرار گرفتن آن در سطوح تاریخی بالای ۳۸۰۰ دلار همچنان پشتوانه روانی قدرتمندی برای بازار محسوب می‌شود.
ترکیب این دو عامل باعث شد طلای ۱۸ عیار به بالای ۱۰.۵ میلیون تومان برسد و سکه امامی تا ۱۱۳.۵ میلیون صعود کند. به باور تحلیلگران، تا زمانی که دلار بالای ۱۱۳ هزار و اونس بالای ۳۸۰۰ باقی بمانند، روند بازار داخلی بیشتر تمایل به صعود خواهد داشت تا اصلاح.
بازار امروز تنها به محرک‌های قیمتی دلار و اونس جهانی واکنش نشان نداد، بلکه فضای سیاسی و تحریمی نیز نقشی پررنگ در جهت‌گیری تقاضا داشت. فعال‌شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های بین‌المللی، بار دیگر ریسک سیاسی را در بازارهای مالی ایران افزایش داد. این سطح از نااطمینانی، سرمایه‌گذاران خرد را به سمت دارایی‌های امن‌تر مانند طلا سوق داده و بیشترین اثر آن در رشد قطعات سبک‌تر سکه دیده شد.
نیم‌سکه با جهشی ۲.۴۳ درصدی به ۶۱.۵ میلیون تومان رسید و ربع‌سکه نیز یک میلیون تومان افزایش یافت و به ۳۵.۵ میلیون تومان دست پیدا کرد. این رشد پرشتاب در مقایسه با افزایش ملایم‌تر سکه امامی، نشان می‌دهد که تقاضای محافظتی در میان خریداران خرد فعال‌تر شده است. به بیان دیگر، آن دسته از خانوارها و سرمایه‌گذاران کوچک که امکان ورود به سکه‌های سنگین‌تر ندارند، امروز نیم‌سکه و ربع‌سکه را به‌عنوان پناهگاه امن ترجیح داده‌اند.
این رفتار، از یک‌سو به کاهش حباب برخی قطعات اصلی مانند سکه امامی منجر شده و از سوی دیگر، خطر شکل‌گیری حباب‌های جدید در قطعات سبک‌تر را بالا برده است. بنابراین اگر نااطمینانی سیاسی ادامه یابد و دلار بالای مرز ۱۱۳ هزار باقی بماند، فشار تقاضا بر نیم‌سکه و ربع‌سکه می‌تواند باز هم بیشتر شود.
در حالی که تقاضا برای طلا و سکه به دلیل رشد دلار و نااطمینانی سیاسی شدت گرفته، سیاست‌گذار تلاش کرده است با مداخلاتی چندگانه سرعت بازار را مهار کند. مهم‌ترین این اقدامات، افزایش عرضه ارز در مرکز مبادله و ابلاغ مصوبه‌ای برای واردات شمش طلا توسط سرمایه‌گذاران خارجی بود؛ شمش‌هایی که قرار است در بورس کالا و مرکز مبادله عرضه شوند تا تعادل نسبی در سمت عرضه ایجاد شود.
این سیاست‌ها در ظاهر می‌توانند فشار تقاضا را تعدیل کنند، اما کارشناسان معتقدند اثر آنها بیشتر کوتاه‌مدت است. تجربه نشان داده در شرایطی که انتظارات تورمی بر بازار حاکم باشد، حتی افزایش عرضه مقطعی نمی‌تواند مسیر اصلی قیمت را تغییر دهد. به همین دلیل، بسیاری از فعالان بازار این مداخلات را بیشتر «مسکن‌های موقتی» می‌دانند تا راه‌حل‌های پایدار.
از سوی دیگر، فاصله عمیق میان نرخ رسمی و نرخ آزاد دلار باعث شده مداخلات سیاست‌گذار بیشتر در «تابلوی رسمی» منعکس شود تا در واقعیت معاملات. همین شکاف، پیام ضعف عرضه را به معامله‌گران مخابره می‌کند و آنان را در تصمیم به خرید طلا و سکه مصمم‌تر می‌سازد.
الگوی رفتاری معامله‌گران امروز به‌خوبی نشان می‌دهد که بازار طلا تحت تأثیر انتظارات تورمی و ریسک‌های سیاسی قرار گرفته است. خریداران خرد بیشترین تحرک را در نیم‌سکه و ربع‌سکه داشتند؛ قطعاتی که با سرمایه کمتر قابل‌دسترس‌اند و در روزهای التهاب، به «پناهگاه امن» خانوارها تبدیل می‌شوند. رشد پرشتاب این قطعات نسبت به سکه امامی، نشانه روشنی از همین موج تقاضای خرد است.
در سمت دیگر، معامله‌گران روندی نگاهشان بیش از هر چیز به دلار دوخته شده است. برای این گروه، تثبیت نرخ دلار بالای ۱۱۳ هزار تومان سیگنال خرید محسوب می‌شود؛ به همین دلیل سکه امامی و طلای آبشده را در اصلاح‌های کوتاه‌مدت جمع‌آوری می‌کنند و هر جهش دلار را بهانه‌ای برای تعقیب خرید می‌دانند.
بازارساز نیز تلاش می‌کند با تزریق عرضه یا ایجاد وقفه‌های مقطعی در معاملات، نوسان را کنترل کند. با این حال، معامله‌گران حرفه‌ای از این مداخلات برای نوسان‌گیری استفاده می‌کنند؛ خرید در زمان افت‌های مقطعی و فروش در سقف‌های لحظه‌ای، استراتژی رایج آنها در شرایط امروز است. در نهایت، برآیند این رفتارها باعث شده بازار طلا با دامنه نوسان گسترده‌تر و ریسک بیشتر به کار خود ادامه دهد.
بازار طلا امروز میان دو مسیر اصلی قرار گرفته است؛ مسیری که سرنوشت معاملات عصر و حتی روند فردا را تعیین خواهد کرد. سناریوی نخست، تثبیت صعودی است. اگر دلار آزاد بالای ۱۱۳ هزار تومان بماند و تتر هم مرز ۱۱۲ هزار را حفظ کند، سکه امامی شانس آن را دارد که تا محدوده مقاومتی ۱۱۳ تا ۱۱۴ میلیون پیشروی کند و طلای ۱۸ عیار نیز جای پای خود را در کانال ۱۰.۵ میلیون تومان محکم‌تر سازد. در این حالت، انتظارات صعودی در بازار تقویت می‌شود و خریداران جدید وارد می‌شوند.
سناریوی دوم، بازگشت به محدوده حمایتی است. در صورتی که بازارساز با عرضه سنگین دلار را به کانال ۱۱۱ یا حتی ۱۱۰ هزار تومان برگرداند، بخشی از فشار تقاضا در بازار طلا تخلیه خواهد شد. نتیجه چنین سناریویی کاهش سرعت رشد قیمت‌ها و عقب‌نشینی احتمالی سکه امامی به ۱۱۲ میلیون و طلای ۱۸ عیار به محدوده ۱۰.۳ تا ۱۰.۴ میلیون تومان است.
علاوه بر این دو سناریوی اصلی، بازار چشم به تحولات سیاسی نیز دوخته است. یک سیگنال دیپلماتیک مثبت می‌تواند به‌سرعت انتظارات را تغییر دهد و مسیر بازار را به سمت ثبات ببرد؛ در مقابل، هر خبر منفی جدید در حوزه تحریم‌ها یا سیاست خارجی می‌تواند سناریوی صعودی را تقویت کند.
